Önleyici Bakım

Önleyici bakım birçok endüstride büyük yere sahip bir uygulamadır. Temel anlamda bu yaklaşım ekipman veya sistemlerin düzenli bakımını yaparak arızaları önceden belirleyerek ve potansiyel sorunları önleyerek işletme sürekliliğini ve verimliliğini artırmayı amaçlar. Amacı, beklenmedik arızaların ve iş kesintilerinin önlenmesine yardımcı olurken ekipman ömrünü uzatır ve işletme maliyetlerinin arıza olasılığını azaltmaktır. Bu bağlamda birçok endüstriyel şirket için olmazsa olmaz bir stratejik bakımdır.

Önleyici Bakım Çeşitleri Nelerdir?

Bu çeşitler farklı yöntemler ve farklı bakım stratejisinin kullanılarak gerçekleştirilmesi ile oluşur. Bu teknikler aşağıdaki gibi sıralanmıştır.

• Önleyici bakım: Makine ömrü, performans verileri ve diğer faktörler üzerinden gelecekte oluşabilecek arızaları tahmin etmeye dayanır. Bu şekilde, sorunlar ortaya çıkmadan önce belirlenebilir ve reaktif bir şekilde çözümlenebilir.
• Temel bakım: Belirli aralıklarla planlanan bakım faaliyetlerinin gerçekleştirildiği bir yöntemdir. Belirli bir süre ya da işletim saati sonunda bakımının yapılması örnek gösterilebilir.
• Durum bakımı: Ekipmanın çalışma durumunu izleyen ve belirli bir kriter veya eşik değeri aşıldığında bakımın yapılmasını sağlar. Sensörler ve izleme sistemleri genellikle bu yöntemin uygulanmasında kullanılır.
• Önceden belirlenmiş bakım: Ekipman ya da sistem bileşenlerinin belirli bir süre veya işletim döngüsü sonunda değiştirilmesini içeren bir tekniktir. Bu, bileşenlerin aşınma ve yıpranma süreçlerini göz önünde bulundurarak planlanır
• Koruyucu bakım: Çevresel etkilere karşı korunmasını sağlayan bir çeşididir. Örneğin; yağlama, temizlik, sızdırmazlık kontrolü gibi rutin işlemleri içerebilir.

Bu yöntemler genelde bir arada kullanılır ve bir işletmenin ihtiyaçlarına, özelliklerine ve çalışma koşullarına göre uygun olanlar seçilir. Bu çeşitlilik, dayalı önleyici bakım esnekliğini ve etkinliğini artırır.

Önleyici Bakım Planlaması Örnekleri

İşletmenin özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş ve optimize edilmiş olmalıdır. Bu planlar belirli bir sistematiği ve unsurları içermelidir. Örneğin; cihaz bakımlarının yapılacağı tarihler ve uygulama adımları belirlenmeli, bir arıza emniyet sistemleri tespit edilmeli, uygulamaları için ısı ve vibrasyon ölçümleri gibi detaylar planlanmalıdır. Ayrıca risk analizleri sonucunda belirlenen onarım öncelikleri ve fiziksel kanıtların elde edilmesiyle yapılan durum analizleri de önemlidir.

Örneğin, bir üretim tesisinde makine bakım planı oluşturulurken makinenin çalışma saatleri ve tarihleri göz önünde bulundurulabilir. Belirli bir süre ya da işletim saati sonunda rutin bakım yapılabilir. Bu bakım; yağlama, temizlik, filtre değişimi gibi basit işlemleri içerebilir. Performansı etkileyen parçaların periyodik olarak gözden geçirilmesi ve ihtiyaç halinde değiştirilmesi için bir plan oluşturulabilir. Üstelik bir enerji santralinde bakımı planlamak daha karmaşık olabilir. Burada spesifik bir süre veya işletim döngüsü sonunda revizyon veya büyük parça değişimleri yapılabilir.

Otomatik olarak bakım talebi oluşturmak için sensörler ve izleme sistemleriyle ekipmanın durumu sürekli olarak gözlemlenir ve belirli bir eşik değeri aşıldığında bildirim yapılır. Planlarının oluşturulması için geçmişe dönük verilerin incelenmesi de elzemdir. Bu veriler, hangi ekipmanların hangi sıklıkla bakıma ihtiyaç duyduğunu ve hangi tür arızaların daha sık meydana geldiğini belirlemek için iyi bakım stratejisi sağlar. Bu sayede en etkili ve verimli planı oluşturulabilir ve işletmenin sürekliliği ve verimliliği artırılabilir.

Önleyici Bakımın Avantajları Nelerdir?

Önleyici bakım nedir? İşletmenin sürekliliğini ve verimliliğini artırmak için pek çok avantaj sunar. Aşağıdaki gibi listelenmiştir.

Önleyici bakım, ekipman arızalarını önceden tespit ederek beklenmedik duruşları minimize eder. Bu, iş sürekliliğini artırır ve üretimde kesintilerin azalmasını sağlar. Arıza olasılığını azaltmak, üretim kaybını ve maliyetlerin önemli ölçüde azalmasını sağlar.

Düzenli bakım, ekipmanların çalışma ömrünü uzatır. Parça değişimleri, yağlama, temizlik ve diğer bakım faaliyetleri, ekipmanların performansını artırır ve aşınma oranını azaltır.

Bakımın düzenli yapılması, optimum performansının korumasını sağlar. Temiz ve düzenli bakılan makineler, daha efektif çalışır ve enerji tüketimi azalır. Ayrıca düzenli ayarlamalar ve revizyonlar, en iyi performansın sunmasını sağlar.

Önleyici bakım, beklenmedik arızaları ve büyük onarımların maliyetlerini azaltır. Küçük düzenli bakım masrafları, beklenmedik büyük arızaların getireceği yüksek maliyetlerden daha ekonomiktir. İş sürekliliğinin artması ve üretim kayıplarının azalması da maliyetlerle düşürür.

Düzenli bakım, iş güvenliğini artırır. İyi bakılan ekipmanlar, işyerinde güvenlik risklerini azaltır. Tehlikeli durumların, duruma dayalı erken tespiti ve önlenmesi, iş kazalarını ve yaralanmaları önler.

Verimli çalışan ekipmanlar, kaliteli ürünlerin üretilmesine olanak tanır. Kaliteli ürünler ise müşteri memnuniyetini artırır. Dolayısıyla doğrudan müşteri memnuniyeti ve işletmenin itibarı üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir.

Önleyici bakım planları, bakım faaliyetlerinin zamanında ve etkili bir şekilde planlanmasına destektir. İşletmenin kaynaklarını daha tutarlı şekilde kullanmasını sağlar. Planlı bakım faaliyetleri, işletmenin diğer operasyonlarını da daha iyi planlamasına olanak tanır.

Önleyici bakım, işletmelere arıza önleme, ekipman verimliliği, maliyet tasarrufu, güvenlik artışı ve müşteri memnuniyeti gibi pek çok alanda cezbedici bir değer taşır. Bu avantajlar, firmaların rekabet gücünü artırır ve sürdürülebilir bir işletme yönetimi yaratır.

Önleyici Bakım ile Kestirimci Bakım Arasındaki Farklılıklar Nelerdir?

Önleyici bakım ve kestirimci bakım, endüstride kullanılan iki farklı bakım stratejisidir. Her ikisi de arızaları önceden belirlemeyi ve verimliliğini artırmayı hedefler. Ancak yaklaşımları ve uygulama yöntemleri farklıdır. Önleyici bakım belirli bir zaman aralığında ya da işletim döngüsü sonunda düzenli olarak planlanan bakım faaliyetlerini içerir. Standart prosedürlere dayanır ve ekipmanların genel sağlığını korumak için yapılır.

Kestirimci bakım ise gerçek zamanlı durumunu izleyen ve veri analizi yaparak gelecekteki arızaları tahmin etmeyi amaçlar. Sensörler ve izleme sistemleri aracılığıyla gerçekleştirilir ve anlık durum izleme sağlanır. Bu iki stratejinin temel farklılıklarından biri, bakım zamanlamasıdır. Önleyici bakımda bakım işlemleri belirli bir zaman aralığında ya da işletim döngüsü sonunda yapılırken kestirimci bakımda bakım işlemleri gerçek zamanlı durumuna ve verilerine dayanarak belirlenir. Bu da kestirimci bakımın daha proaktif bir yaklaşım sunduğunu gösterir. Ayrıca önleyici bakım yağlama, temizlik, parça değişimi gibi standart bakım faaliyetlerini içerirken kestirimci bakım gerçek zamanlı izleme ve veri analizi gerektirir.

Her iki strateji de işletmenin sürekliliğini ve verimliliğini artırmak için önemlidir. Ancak hangisinin kullanılacağı işletmenin ihtiyaçlarına ve özelliklerine bağlı olacaktır. Bakım türleri birçok farklı sektörde uygulanabilir ve çeşitli paydaşlar tarafından yaptırılabilir. Önleyici bakımın yaptırılması ise işletmenin ihtiyaçlarına ve kaynaklarına bağlı olarak değişebilir ve farklı paydaşlar arasında iş birliği gerektirebilir.